فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در واکنش به آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران، بیانیه مشترکی صادر کردند.
این بیانیه پس از آن صادر می‌شود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه یکم فوریه (۱۲ بهمن)، به جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل انجام تغییری اعلام‌نشده در شیوه ارتباط بین دو آبشار از دستگاه‌های پیشرفته غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات فردو، اعتراض کرد. این دستگاه‌ها به غنی‌سازی با خلوص نزدیک به ۶۰ درصد مشغول‌اند که به میزان لازم برای استفاده تسلیحاتی نزدیک است.
سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به این گزارش ادعا کرد که چنین موضوعی ناشی از اشتباه یکی از بازرسان آژانس بوده است، با این حال، مقام‌های غربی تاکید دارند که با توجه به پیشینه فعالیت‌های هسته‌ای ایران، این بهانه پذیرفتنی نیست.
در بیانیه روز جمعه آمریکا و غرب درباره گزارش تازه آژانس و همچنین پاسخ ایران، تاکید شده است: «ما، دولت‌های فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ایران بدون اطلاع آژانس، تغییر اساسی در پیکربندی برخی از سانتریفیوژهای خود اعمال کرده است را مورد توجه قرار می‌دهیم.»
در ادامه این متن مشترک ضمن تاکید بر اینکه اقدام ایران در فردو با توافقنامه پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) مغایرت دارد، آمده است: «ادعاهای ایران مبنی بر اینکه این اقدام به اشتباه انجام شده، ناکافی است. ما اقدام‌های ایران را بر اساس گزارش‌های بی‌طرفانه و عینی آژانس قضاوت می‌کنیم، نه بر اساس ادعاهای جمهوری اسلامی.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این کشورها در ادامه تاکید کردند: «تولید اورانیوم با غنای بالا از سوی ایران در تاسیسات فردو خطرات مرتبط با اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را به همراه دارد و هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای آن نمی‌توان یافت. با توجه به اینکه ایران اجرای تعهدات خود در‌خصوص شفافیت و راستی‌آزمایی ذیل برجام را برای حدود دو سال متوقف کرده است، چنین اقدامی نگران‌کننده به نظر می‌رسد.»
آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا در متن ارسالی مشترک خود، به قطعنامه‌های صادر شده علیه جمهوری اسلامی نیز اشاره کردند و افزودند: «با وجود تصویب دو قطعنامه از سوی شورای حکام در سال گذشته علیه برنامه هسته‌ای ایران، این کشور هنوز پاسخ معتبری به سوالات باقی‌مانده آژانس ارائه نکرده است. ما از ایران می‌خواهیم که به تمام تعهدات بین‌المللی الزام‌آور قانونی خود بر اساس توافقنامه پادمان جامع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبند باشد و در اجرای پادمان‌های موثر در فردو، به‌طور کامل با آژانس همکاری کند.»
طبق توافق برجام، هرگونه غنی‌سازی در فردو ممنوع بود، اما در‌پی خروج آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸، جمهوری اسلامی ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را گسترش داد و ازجمله غنی‌سازی در فردو را از سر گرفت. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۲۱ ژانویه، هنگام بازرسی اعلام‌نشده از تاسیسات هسته‌ای فردو، از این تغییر مطلع شد. آژانس در گزارش تازه محرمانه‌ای که برای دولت‌های عضو خود فرستاد، توضیح نداده است که شیوه ارتباط بین دو آبشار سانتریفیوژهای «آی‌آر ۶» دقیقا چگونه تغییر کرده، اما چنین نوشته است: «این‌ها به‌گونه‌ای به یکدیگر وصل شده‌اند که اساسا با شیوه عملیاتی که ایران [به آژانس] اعلام کرده، متفاوت است.»
سایت فردو، درون کوه ساخته شده است و ماهیت زیرزمینی دارد و به همین علت، از حساسیت خاصی برخوردار است. تهران مدعی است غنی‌سازی در این مجموعه را به‌طور چشمگیری گسترش خواهد داد و از همین رو، بازرسان آژانس بررسی‌های خود را در آن افزایش داده‌اند.
